Հուսալի պաշտպանություն գրեթե ամեն ինչից. բունկերներն ու դրանց տեսակները

Բունկերները պաշտպանական կառույցներ են, որոնք նախատեսված են մարդկանց, տեխնիկայի կամ ռեսուրսների պաշտպանության համար տարբեր սպառնալիքներից՝ սկսած ռազմական հարձակումներից մինչև բնական աղետներ: Դրանք կարող են ունենալ տարբեր տեսակներ՝ կախված նպատակից, կառուցվածքից  և պաշտպանական մակարդակից։ Ահա բունկերների հիմնական տեսակները.

1. Ռազմական բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանել զինծառայողներին, զինամթերքը և հրամանատարական կետերը ռազմական գործողությունների ընթացքում։

Կարևոր տարրեր

Պաշտպանություն պայթյուններից և գնդակներից։

Հաճախ հողի տակ կամ լեռների մեջ կառուցված։

Ունեն հատուկ միջոցներ օդափոխության, ջրամատակարարման և կոյուղու համար։

Օրինակներ՝ հրամանատարական բունկերներ, հակաօդային պաշտպանության բունկերներ:

2. Կացարանային բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանել խաղաղ բնակչությանը ռազմական կամ բնական աղետների ժամանակ։

Կարևոր տարրեր

Ընդարձակ տարածքներ մեծաթիվ մարդկանց տեղավորելու համար։

Սննդի և ջրի պաշարներ։

Արտակարգ իրավիճակների համար նախատեսված սարքավորումներ։

Օրինակներ՝պատերազմական ժամանակաշրջանի քաղաքացիական կացարաններ, միջուկային կացարաններ։

3. Միջուկային բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանություն միջուկային պայթյունից, ճառագայթումից և հետագա ազդեցություններից։

Կարևոր տարրեր

Հաստ պատեր՝ հատուկ նյութերից, որոնք դիմացկուն են ճառագայթման նկատմամբ։

Օդափոխման և ֆիլտրացման համակարգեր։

Երկարաժամկետ գոյատևման համար նախատեսված պայմաններ։

Օրինակներ՝ Սառը պատերազմի ընթացքում կառուցված բունկերներ ԱՄՆ-ում և ԽՍՀՄ-ում։

4. Կոմունիկացիոն բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանել կապի և հաղորդակցման կարևոր օբյեկտները։

Կարևոր տարրեր

Բարձր տեխնոլոգիական սարքավորումներ։

Էլեկտրամատակարարման և տվյալների պահպանման համակարգեր։

Պաշտպանություն կիբեռ- և ֆիզիկական հարձակումներից։

5. Քաղաքացիական ապաստարաններ

Նպատակ: Պաշտպանել բնակչությանն աղետներից կամ արտակարգ իրավիճակներից։

Կարևոր տարրեր

Հաճախ գտնվում են բազմաբնակարան շենքերի ներքևի հարկերում։

Ունեն նվազագույն կենսապահովման պայմաններ։

Օգտագործվում են նաև որպես հանրային կառույցներ արտակարգ իրավիճակների ժամանակ։

6. Հակասեյսմիկ բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանել մարդկանց երկրաշարժերի ժամանակ։

Կարևոր տարրեր

Հատուկ կառուցվածք, որը դիմացկուն է հողի շարժումների նկատմամբ։

Տեղակայված է ստորգետնյա տարածքներում կամ ամուր հիմքերով հողի մակերևույթին։

 7. Անհատական  բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանել անհատներին կամ փոքր խմբերին։

Կարևոր տարրեր

Սովորաբար նախատեսված են ընտանիքի կամ փոքր խմբի համար։

Հաճախ ներառում են կենսապահովման տարրեր՝ սնունդ, ջուր, և առաջին անհրաժեշտության իրեր։

Օրինակներ՝ միջուկային հարձակման համար կառուցված անհատական ապաստարաններ, բնապահպանական աղետներիցպաշտպանվելու համար նախատեսված մոդուլային կառույցներ։

8. Բնական աղետների բունկերներ

Նպատակ: Պաշտպանություն ջրհեղեղներից, ցունամիներից, փոթորիկներից կամ այլ բնական աղետներից։

Կարևոր տարրեր

Անջրանցիկ և ամուր պատեր։

Օդափոխության և ջրատար համակարգեր։

Հաճախ տեղակայված  են բարձր դիրքերում կամ հողի տակ։

9. Հիբրիդային բունկերներ

Նպատակ: Միանգամից մի քանի տեսակի սպառնալիքներից պաշտպանություն (օրինակ՝ ռազմական և բնական)։

Կարևոր տարրեր

Կազմված են բազմաֆունկցիոնալ մոդուլներից։

Կարող  են ծառայել որպես ռազմական, միջուկային և քաղաքացիական կացարան։

Բունկերների օգտագործման բնագավառներ

Բունկերները կառուցվում են ինչպես ռազմական նպատակներով, այնպես էլ քաղաքացիական պաշտպանության համար։ Նրանց նախագծումը կախված է սպառնալիքների տեսակներից, ինչպես նաև երկրի ռեսուրսներից ու ռազմավարությունից։