Հայաստանն իրեն ճանաչում է որպես օկուպա՞նտ. իրականացվում է «տարածք՝ անվտանգության դիմաց» հայեցակարգը

Կարելի է ասել, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթաց է ընթանում միայն այն դեպքում, եթե Ադրբեջանը Հայաստանին փոխանցի առնվազն մեկ միլիմետր տարածք։ Հակառակ դեպքում գործ ունենք Ադրբեջանին տարածքներ հանձնելու հետ՝ հիպոթետիկ պատերազմ կանխելու համար։ Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում գրում է քաղաքագետ Մանվել Սարգսյանը՝ մանրամասնելով.

«Դատելով Տավուշի չորս գյուղերի փոխանցման վերաբերյալ կողմերի պայմանավորվածության բնույթից՝ գործ ունենք երկրորդ հանգամանքի հետ. Իշխանությունները պնդում են, որ չորս գյուղերի հանձնումն ապահովում է այնտեղ անվտանգությունը։ Այսինքն՝ չի թաքցվում, որ իրականացվում է «տարածք՝ անվտանգության դիմաց» հայեցակարգը։ Ադրբեջանն ու նրա եղբայր Թուրքիան դա չեն թաքցնում. նրանք աշխարհին ծանուցում են, որ Հայաստանը լքում է Ադրբեջանի 30 տարի առաջ օկուպացված տարածքները։ Այսինքն՝ ցույց են տալիս հստակ փաստ, որ Հայաստանն իրեն ճանաչում է որպես օկուպանտ։ 

Արդյո՞ք Ադրբեջանի շանտաժը ռազմական ճանապարհով այս գյուղերը գրավելու իր պատրաստակամության վերաբերյալ համարժեք է րեայ պատերազմի սպառնալիքին, բոլորի որոշելիքն է։ Հայաստանի վարչապետն ասում է, որ միանշանակ համարժեք է:

Խաբուսիկ է թվում նաև Հայաստանի իշխանությունների կողմից Ալմա-Աթայի հռչակագրի հիման վրա պետությունների միջև սահմանները ճանաչելու՝ Ադրբեջանի երկար սպասված պատրաստակամությունը։ Հանձնաժողովի պայմանագրում այս թեման ունի հետևյալ տեսքը. «Կողմերը պայմանավորվածություն են ձեռք բերել, որ սահմանազատման գործընթացում կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով: Կողմերը պայմանավորվել են նաև տվյալ հիմնարար սկզբունքն ամրագրել Կանոնակարգի նախագծում (եթե հետագայում ՀՀ և ԱՀ միջև խաղաղության և միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին Համաձայնագրով կնախատեսվեն այլ կարգավորումներ, ապա կանոնակարգի համապատասխան դրույթները կհամապատասխանեցվեն տվյալ Համաձայնագրով սահմանված սկզբունքներին)»:

Այսինքն՝ այսօր Ալմա-Աթայի հռչակագրի թեման՝ որպես սահմանազատման հիմնական սկզբունք, վերաբերում է միայն չորս գյուղերի տեղափոխման ժամանակաշրջանին։ Թե ինչու հայկական կողմը պետք է համաձայներ, որ այս հիմնարար սկզբունքը կարող է փոխարինվել մեկ այլով, ամենևին էլ պարզ չէ: Ամենայն հավանականությամբ, դա միանգամայն հասկանալի է՝ Ադրբեջանը համաձայնել է հայտարարել այս հիմնարար սկզբունքի մասին՝ իրեն չորս գյուղ փոխանցելու գնով, ինչպես նաև Հայաստանի համաձայնությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տարածքային սահմանազատման հիմնական սկզբունքի հնարավոր վերանայմանը։

Իսկ ինչի՞ վրա են հույս դնում Հայաստանի իշխանությունները։ Որ Հայաստանից ճանաչում ստանալով իր օկուպանտ լինելու մասին, Ադրբեջանը պարզապես կհանգստանա և կսկսի բարիդրացիական հարաբերություններ կառուցել»։