1

Բաքվի Հանրապետության «հանդուրժողականության» մասին․ «Monument Watch»

Հեղինակ
Հասմիկ Անդրեասյան

«Monument Watch». 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո ադրբեջանական կողմն սկսեց լայնորեն քարոզել մի թեզ, որի համաձայն՝ Բաքվի Հանրապետությունը (խմբ․) հանդիսանում է բազմամշակութային երկիր, որտեղ պահպանվում են բոլոր ազգային փոքրամասնությունների իրավունքները, խոչընդոտներ չկան այդ ազգությունների կրոնական արարողությունների իրականացման, կրոնական շենքերի կառուցման համար, և որ բազմամշակութային կերպարը բնորոշ է Բաքվին:

Ադրբեջանական կողմը հատկապես 2020 թվականից հետո ակտիվորեն շատացրեց քարոզչական միտում ունեցող նման տեսանյութերի տարածումը՝ դրանով ցանկանալով ի ցույց դնել, որ անհիմն են հայկական մշակութային ժառանգության ավերման, փոփոխության մասին մեղադրանքները, և որ հայերը խնդիրներ չեն ունենա Բաքվի Հանրապետությունում (խմբ․): Որպես փաստարկ ադրբեջանական կողմը 2020 թվականից սկսեց լայնորեն ցուցադրել Բաքվի կենտրոնում գտնվող հայկական Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու լուսանկարները, հրապարակել տեսանյութեր՝ իբր տեսեք՝ Բաքվի Հանրապետության (խմբ․) բազմամշակութային քաղաքականությունը, հանդուրժող վերաբերմունքը տարածվում է նաև հայկական մշակութային ժառանգության վրա, և Բաքվի կենտրոնում որպես դրա գրավական կանգուն է հայկական եկեղեցին, որը պահպանվում է, վերանորոգվում ադրբեջանական պետության կողմից:

Եթե մինչև 2023 թվականն այս թեզերի տարածմամբ զբաղվում էին պաշտոնական լրատվականները, ապա 2023 և 2024 թվականներին այս արշավին մասնակից են դարձել Բաքվի Հանրապետությունում (խմբ․) գործող բազմաթիվ մեդիադեմքեր, որոնք փոքրիկ տեսանյութեր են հրապարակում նույն Բաքվի եկեղեցուց: 2024 թվականից դրսևորվում է նոր միտում, որոշ մեդիադեմքեր սկսեցին տեսանյութեր հրապարակել նախկինում հայաբնակ շրջաններում գտնվող կանգուն, գլխավորապես 19-րդ դարի եկեղեցիների մասին՝ ցույց տալու համար, որ ադրբեջանական կողմը պահպանում է նաև Բաքվի (խմբ․) շրջաններում գտնվող հայկական եկեղեցիները: Տեսանյութերը գլխավորապես Գյանջա, Շամխոր քաղաքներից են: Ադրբեջանական կողմը բնականաբար չի ցուցադրում պատմական Ուտիքի, հարակից տարածքների հայկական տասնյակ գյուղերի ավերակները, քանդված, վնասված հայկական եկեղեցիները, գերեզմանոցները: Իրողություններ, որոնք դեռևս խորհրդային տարիներից փաստվում էին հայ մասնագետների և հատկապես Սամվել Կարապետյանի կողմից, որը բարձրաձայնում էր այս հարցը, այդ թվում՝ գիտական տասնյակ հրապարակումների շնորհիվ, որտեղ տեղադրվում էին մեծ դժվարությամբ հայթայթված նոր լուսանկարները:

Ուշագրավ է, որ ադրբեջանական տեսանյութերում նախքան 19-րդ դարը կառուցված եկեղեցիները անվանվում են աղվանական, հայկական են միայն 19-րդ դարում կառուցվածները: Այստեղ ադրբեջանական կողմն անուղղակի կերպով տարածում է նաև հայերի՝ իբր միայն 19-րդ դարում տարածաշրջանում հայտնվելու քարոզչական սուտը: Այս տեսանյութերի շարքում, եկեղեցիներից բացի, կարևոր տեղ է տրամադրվում նաև հայկական գերեզմանոցներին: Ցուցադրվում են լավ վիճակում գտնվող խորհրդային տարիներին և 19-րդ դարավերջին արված թաղումները՝ իբրև թե ապացույց, որ չնայած հակամարտությանը՝ ադրբեջանցիները չեն վնասել նաև հայկական գերեզմանոցները: Այս տեսանյութերի մյուս յուրահատուկ կողմն այն է, որ հատուկ շեշտվում է՝ իբր Հայաստանի տարածքում չկան մահմեդական գերեզմանոցներ, թաղումներ, մզկիթներ, քանի որ հայերը դրանք ավերել են: Մշտապես նշվում է, որ հայերը, ի տարբերություն իրենց, համատարած քանդել են նաև ադրբեջանական գերեզմանոցները: Հընթացս դրսևորվում է և մի նոր մոտեցում. լրատվական տիրույթում բարձրացվում է Հայաստանում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների հարցը. իբր դրանք փոքրաթիվ են, քանի որ հայերը անհանդուրժող են:

Այսպիսով՝ ադրբեջանական կողմը դիմում է ակնհայտ ստախոսության՝ ցույց տալու, որ Բաքվի Հանրապետությունում (խմբ․) հայկական եկեղեցիները, գերեզմանոցները կանգուն են, և դրանք չեն վնասվել:

Ադրբեջանական կողմը որքան էլ քարոզչական միջոցներով փորձի ի ցույց դնել իր «հանդուրժողականությունը», միայն վերջին 4 տարիներին օկուպացված Արցախում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման դեպքերը, ինչպես նաև նույն Արցախի տարածքում խորհրդային տարիներին քանդված հարյուրավոր հայկական հուշարձանները խոսում են Բաքվի (խմբ․) անհանդուրժող և ագրեսիվ բնույթի մասին:

Ավելացնել նոր մեկնաբանություն

From the author

1
Ադրբեջանցի օգտատերերը բողոքում են՝ Բաքվում շատերն անտուն են, բայց ամբողջ գումարը դնում են Արցախի վրա․ ադրբեջանագետ
zinvor
70 օրից ավելի է՝ Սոթքի զորամասի դիրքերում հերթափոխ չի եղել. «Հրապարակ»
Բազմիցս պատրաստակամություն ենք հայտնել առանց հետագա հապաղման ստորագրել խաղաղության համաձայնագիրն Ադրբեջանի հետ․ ԱԳ նախարար
01
Ադրբեջանը վտանգավոր ծավալի սպառազինություն է սկսել գնել. Տիգրան Աբրահամյան
Բաքվում պահվող հայ գերիների վերադարձի հարցը ՀՀ ԱԳՆ-ի մշտական ուշադրության կենտրոնում է. ԱԳ փոխնախարար
Իսրայելը ԱՄՆ-ի աջակցությամբ ուժգին հարված է հասցնելու Իրանի կարևոր ենթակառուցվածքներին․ Այվազյան
Ինչո՞ւ չեք հրապարակում խաղաղության պայմանագրի 13 համաձայնեցված կետերը․ Փաշինյանի պատասխանը (տեսանյութ)
71
Բնիկ հայ բնակչությանը բռնի տեղահանելուց հետո Ադրբեջանն այժմ էլ ջնջում է հայկական հետքը․ Գեղամ Ստեփանյան
90
Իսկ հիմա Ալիևը խոսում է Սյունիքի և Հայաստանի մյուս մարզերի նկատմամբ իրենց ախորժակի և երկարաժամկետ պլանների մասին․ Աբրահամյան
Մենք չենք կարող խրախուսել կամ ողջունել ցանկացած էսկալացիա․ Արարատ Միրզոյան
6
ՀՀ ՄԻՊ-ը Բեռլինում միջազգային համաժողովին խոսել է անհետ կորածների ճակատագրերի, գերիների ազատ արձակման մասին
1
ԱԺ-ն չընդունեց Արցախից բռնի տեղահանվածների կենսագործունեության պայմանների ուսումնասիրման քննիչ հանձնաժողով ստեղծելու մասին նախագիծը
42
Օգտվելով Իրանի ուշադրության հնարավոր շեղումից՝ Բաքուն կարող է փորձել խոշոր հարձակում ձեռնարկել․ պատմաբան
02
Պայթյունավտանգ իրավիճակ Հայաստանի շուրջը
8
Անձը արտասահման է մուտք գործում ոչ թե փախստականի վկայականով, այլ ՀՀ քաղաքացու անձնագրով․ փաստաբանը՝ ՀՀ սահմանները հատելիս փախստականի վկայականը ներկայացնելու մասին
2
Ֆրանսիայում թուրք երկրպագուները դանակներով հարձակվել են հայ ֆուտբոլիստների վրա
Ռուսաստանի վարչապետն աշխատանքային այցով կժամանի Հայաստան
90
Մեր ռեգիոնում պրոցեսներն արագացել են, և մեծ է ռիսկը, որ մեր սահմանների հարևանությամբ նոր պայթյունի կլինի. Աբրահամյան