Պետք է ընդունել, որ հասարակության հիմնական մասը պատրաստ չէ երկարատև պայքարի, և փոխել մարտավարությունը. քաղտեխնոլոգ

«Դետք»-ի զրուցակիցն է քաղաքական տեխնոլոգ Արմեն Բադալյանը: 

- «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման առաջնորդ Բագրատ Սրբազանը մայիսի 26-ի հանրահավաքի ժամանակ ներկայացրեց գործողությունների ծրագիրը, նաև հայտարարվեց, որ հենց նա է շարժման կողմից առաջարկվող վարչապետի թեկնածուն: Հաջորդող մի քանի օրերին շարժումը շարունակեց բողոքի ակցիաները Երևանում և Սարդարապատում: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս զարգացումները, տեսնո՞ւմ եք շարժման ընդլայնման կամ նվազման միտում:  

- Ականատեսն ենք հերթական ընդդիմադիր գործընթացի, որի նմանները նախորդ 30 տարվա ընթացքում բազմիցս են եղել: 1990-ականներից սկսած` տարբեր ղեկավարների կողմից բազմամարդ ցույցեր են եղել, քաղաքական գործընթացներ, որոնք ժամանակի ընթացքում մարել են: 

Ներկայումս չէի ասի, թե զարգացում նկատվում է: Ընդհանրապես, շարժումներn այսպիսին են. երբ նոր դեմք է ի հայտ գալiս, իսկ Բագրատ Սրբազանը քաղաքական գործընթացում նոր դեմք է, միշտ սկզբնական շրջանում որոշակի աջակցություն է ունենում, որոշակի վարկանիշ է ձեռք բերում: Մենք տեսանք, որ այս շարժման` մայիսի 9-ի հանրահավաքը բավական մեծաթիվ էր, հետո մի հավաք էլ եղավ, որն ավելի սակավաթիվ էր, ապա եղավ մայիսի 26-ի հավաքը, որի մասին նշվում էր, թե այնտեղ կարևոր հայտարարություններ են արվելու, և տեսանք, որ այդ հավաքը ևս բազմամարդ եղավ: Ընթացքում եղան նաև անհնազանդության միջոցառումներ, որոնք համապետական բնույթ չկրեցին, որովհետև դրա համար պետք է մեծ աշխատանք, պետք է ցանցային կառույց, ինքնաբուխ նման բան չի լինում: Հետևաբար ասել, որ շարժումը զարգացում և աճ ունի, սխալ կլինի: Իսկ եթե տևական ժամանակ զարգացում չի լինում, շարժումն էլ ինքնըստինքյան մարում է: Հիմա թե ինչքան կձգվի այս գործընթացը, դժվար է ասել: Եթե սկզբում հասարակության մեջ ներուժ կար, հիմա դա էլ չկա: Մարդիկ տեսել են հայրենիքի փրկության, դիմադրության բազում շարժումները, որոնք անհաջողություն են ունեցել: Եվ այսօր, երբ Սուրբ Աննա եկեղեցու մոտ հավաքված մարդիկ գնացին ՆԳՆ, տեսանք, որ այդքան էլ մեծաթիվ չէին: Սա կապած է նաև մեր ժողովրդի բնավորության հետ, որովհետև հայերը ուզում են ամեն ինչ հիմա՝ այս պահին լինի, այսինքն՝ լավագույն դեպքում մի քանի օրվա պլանավորում են ունենում, այլ ոչ երկարաժամկետ ծրագիր: Հետևաբար մոտակա 10 օրվա ընթացքում եթե ինչ-որ անակնկալ չլինի, ապա այս շարժումը ևս կարող է ունենալ նախկին 30 տարում գոյություն ունեցող շարժումների ճակատագիրը: 

- Դուք առանձնացրիք ժողովրդի հոգեբանության բաղադրիչը, բայց արդյոք միայն դրանո՞վ է պայմանավորված այն, որ հասարակությունը պասիվ վարքագիծ է դրսևորում քաղաքական գործընթացների ժամանակ:

 - Խնդիրները տարբեր են. և՛ հոգեբանության խնդիրն է, և՛ տեխնոլոգիաների խնդիրը, և՛ կազմակերպչական թերությունները: Միայն Սրբազանը չի կարող Մեղրիից մինչև Նոյեմբերյան և Ամասիայից մինչև Վարդենիս կազմակերպել ինչ-որ գործընթացներ: Պետք է ցանց լինի, կառույց լինի, որոնք պետք է համակարգեն տեղային գործողությունները: Դա, գուցե նաև, ինչ-որ չափով տեսլականի բացակայություն է: Մարդկանց համար պարզ չէ, թե, օրինակ, ինչ է ենթադրում հայտարարվող արժանապատիվ խաղաղությունը, ասենք՝ Կիրանց գյուղի սահմանազատումը չեղյալ հայտարարելո՞ւ են, թե՞ ոչ, և շատ այլ հարցեր: 

Քաղաքականության մեջ հստակություն է պահանջվում, իսկ վերացական հայտարարությունները, անորոշությունն իրենց հերթին թույլ չեն տալիս մարդկանց վստահել շարժմանը: Պետք է ընդունել, որ հասարակության հիմնական մասը պատրաստ չէ և ցանկություն չունի երկարատև պայքարի, հետևաբար, հաշվի առնելով դա, պետք է փոխել պայքարի ամբողջ մարտավարությունը, որովհետև շատերն այն տպավորությունն ունեն, թե փողոց փակելով՝ կարող են ինչ-որ բանի հասնել: Բայց 2018 թիվը չես կարող կրկնել: Եվ հետո այն ժամանակ փողոց փակելը հիմնական քայլը չէր, հիմնականը ներքին, կուլիսային բանակցություններն էին, որ Արևմուտքի պահանջով իշխանությունը պետք է հանձնվեր: Փողոց փակելը ածանցյալ էր, իսկ այդ ածանցյալ գործընթացը չես կարող հիմա դարձնել առաջնային: 

 - Այս շարժման մեկնարկին կար այն մոտեցումը, թե գործընթացը կարող է տանել արտահերթ ընտրությունների: Այսօր արդիակա՞ն է քաղաքական այդ օրակարգը: 

- Չեմ ասի, թե արդիական չէ, սպասենք մեկ շաբաթ, և պարզ կլինի: Հետո, արտահերթ ընտրություններն էլ պետք է զգույշ օգտագործել: Հայաստանում իշխանությունն ընտրություններով չի ձևավորվում՝ սկսած 1990 թվից, ընտրությունների ժամանակ գործադիր իշխանությունը ով եղավ, նա էլ հաղթում է: Դրա համար արտահերթ ընտրությունները բուժում չեն: Ասենք՝ եթե այս պայմաններում լինեն արտահերթ ընտրություններ, հավատացեք՝ ՔՊ-ն էլի մեծամասնություն է լինելու, գուցե ոչ միայնակ, բայց Երևանի ավագանու նման կարող է դաշինքով վերցնել իշխանությունը: