Խաղաղության փաշինյանական քաղաքականությունը դատապարտված է ձախողման. «Civilnet»
Կարպիս Փաշոյան
Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում ջախջախիչ պարտությունից հետո վարչապետ Փաշինյանը աստիճանաբար տիրապետող դարձրեց առանց Արցախ, ապաշրջափակված, 29,743 քառ․ կմ տարածքով, դեմարկացված սահմաններով, արագ զարգացող, ժողովրդավարական, իրական Հայաստանի գոյության անհրաժեշտությունը։ Կարելի է ենթադրել, որ 2020-ից հետո աշխարհաքաղաքական որոշ բևեռներ համոզել ու քաջալերել են նրան հենց այդ ճանապարհով շարժվելու համար՝ տալով անվտանգության բանավոր երաշխիքներ, շռայլելով քաղցր խոսքեր ու հաճոյախոսություններ։
Եդեմական այս տեսլականը հայ քաղաքական միտքը, քաղաքացիական հասարակությունը, ժողովրդական զանգվածներն ընդունեցին գրկաբաց, իհարկե ոչ առանց հուժկու և վայրենի քարոզչության միջամտության։ Ներկայացվեց երեք հիմնական առաջնահերթություն, որոնք են՝ խաղաղություն Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ, եվրաինտեգրում և, իհարկե, տնտեսական դիվերսիֆիկաացիա։ Իսկ այս առաջնահերթությունները բնականաբար պետք է ունենային կյանքի կոչման լրջագույն խոչընդոտներ, օրինակ՝ Արցախը, Ռուսաստանը, նախկինները և, ընդհանրապես, Հայաստանի պատմությունը։ Վառ ու անհոգ ապագայի խոստումը բնականաբար պետք է հիմնավորվեր վուլգար մատերիալիզմի կարգախոսներով, օրինակ՝ «30 տարի թալանել են» կամ էլ «այստեղ հաց, այստեղ կաց» և այսպես շարունակ։ Ամենաբարձր մակարդակով թմբկահարված այս բառախաղերը տարածվեցին երկրի չորս կողմերը՝ դառնալով հալածյալ զանգվածների դարմանը։ Ինչպես կասեր Ումբերտո Էկոն․ «Լրատվամիջոցների կողմից խաբված մարդն ըստ էության բոլոր իր նմանների մեջ ամենահարգվածն է, նրանից միայն պահանջվում է դառնալ այն, ինչ որ կա արդեն»։
Քարոզչական այս իրականությունից անդին հարցերը շատ ավելի բարդ են ու անլուծելի։ Արդեն իսկ ակնհայտ է, որ խաղաղության փաշինյանական քաղաքականությունը դատապարտված է արժեզրկման ու ձախողման։ Ընդհակառակը՝ հիմքեր կան պնդելու, որ Հայաստանը մոտենում է մի նոր ռազմական բախման, ինչը բնականաբար կարող է կործանարար հետևանքներ ունենալ։ Խնդիրն այն է, որ ներքաղաքական քաշքշոցի մեջ սաղմնավորված մեր դոգմատիկ ճշմարտություններն ու նարատիվներն այդպես էլ մնացին ներքաղաքական մակարդակում։ Միջազգային ու տարածաշրջանային խաղացողները անհահորդ մնացին ապաշրջափակման ու «Խաղաղության խաչմերուկի» մասին մեր երազանքներին։ Ռուսաստանը, Թուրքիան, Իրանը, Ադրբեջանը, ԱՄՆ-ը, ԵՄ-ն և նույնիսկ Վրաստանը ունեն իրենց պատկերացումները տարածաշրջանի վերաձևման ու վերակազմավորման վերաբերյալ, ինչը համառորեն անտեսվում է հայ փորձագետների ու ինտելեկտուալ շրջանակների կողմից։ Նրանց թվում էր, թե Ղարաբաղյան հակամարտության ապամոնտաժումն ու չեզոքացումը հանգեցնելու է անխուսափելի խաղաղության։ Չորս տարվա սահուն փլուզման ընթացքում հանդիպած անհարթություններին նրանք վերաբերվել են ըմբռնումով՝ կարծելով, թե դա է այն գինը, որը պարտված Հայաստանը պետք է վճարի։ Երբեմն էլ փլուզման այս կամ դրվագը ներկայացրել են որպես դիվանագիտական հաղթանակ, օրինակ՝ Հյուսիսարևելյան սահմանի դեմարկացիան։ Արևմտյան մայրաքաղաքներից հնչող քաղցր խոսքերը ներկայացրել են որպես ճնշում Ադրբեջանի վրա, որը իբր թե բարդ դրության մեջ է՝ զրկված ագրեսիայի դիմելու հնարավորությունից։
Հոդվածն ամբողջությամբ` սկզբնաղբյուր կայքում:
Ավելացնել նոր մեկնաբանություն