Իրան

Հայաստան-Իրան դաշինքը կարող է զսպել «Մեծ Թուրանի» ծրագիրը․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Նախօրեին Հայաստան է ժամանել Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտգործնախարար Սեյեդ Աբբաս Արաղչիի գլխավորած պաշտոնական պատվիրակությունը: ՀՀ ԱԳՆ-ում կայացել է Սեյեդ Աբբաս Արաղչիի «Բանակցության ուժը. քաղաքական և դիվանագիտական բանակցությունների սկզբունքներն ու կանոնները» գրքի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը, ապա Հայաստանի և Իրանի արտգործնախարարների համատեղ մամուլի ասուլիսը: ԻԻՀ արտաքին գործերի նախարարի գլխավորած պատվիրակությանն ընդունել է Նիկոլ Փաշինյանը: Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության, Սեյեդ Աբբաս Արաղչին շեշտել է Իրանի շարունակական աջակցությունը Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանն ու ընդգծել տարածաշրջանում գոյություն ունեցող սահմանների անխախտելիության կարևորությունը:

Անդրադառնալով այս այցին, ինչպես նաև, ընդհանրապես, Հայաստան-Իրան կապերին, «Հանրապետության հրապարակ» տելեգրամյան ալիքը նախ բարձրացնում է տնտեսական չօգտագործված ներուժի թեման: Նշվում է, որ 2024 թ. 8 ամսում Հայաստանից Իրան արտահանումն ավելացել է 7 %–ով։ 2022–23 թթ. 7 տոկոսով նվազել է էլեկտրաէներգիայի արտահանումը Իրան, փոխարենը 2,4 անգամ աճել է պղնձի, հանքաքարի և խտանյութի արտահանումը, 4 տոկոսով աճել է ոչխարի, այծի մսի արտահանումը, նվազել ծխախոտային արտադրանքի արտահանումը։ Հեղինակները հիշեցնում են նաև, որ Իրանի կառավարությունը հավանություն է տվել Իրանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ազատ առևտրի մասին օրինագծի ստորագրմանը։ Իրանի հետ ազատ առևտրի մասին որոշումներ են ընդունվել նաև Ռուսաստանում և Հայաստանում։

«Հայաստանը պետք է ավելի օպերատիվ կերպով կյանքի կոչի Հյուսիս-Հարավ նախագիծը, ինչը թույլ կտա Հայաստանին դուրս գալ իրանական շուկա՝ Պարսից ծոց և Հնդկաստան, իսկ Իրանը ՀՀ-ի տարածքով ելք կունենա դեպի ռուսական, վրացական շուկաներ, Բաթումի և Փոթի նավահանգիստներ ու Եվրոպա։

ՀՀ ֆինանսների նախարարությունում ստորագրվել է «Դիմակայուն և ներառական ճանապարհային հատվածի բարելավման ծրագիր» վարկային համաձայնագիրը, որի նպատակն է աջակցել Հայաստանի Հանրապետությանը՝ կառուցելու Հյուսիս-Հարավ ճանապարհային միջանցքի Սիսիան-Քաջարան ճանապարհի հյուսիսային ենթահատվածը։

Համաձայնագրի շրջանակում նախատեսվում է կառուցել բարդ կլիմային և աղետներին դիմակայուն շուրջ 27,1 կմ երկարությամբ ասֆալտբետոնե պատվածքով ճանապարհ, որը հնարավորություն կտա կրճատելու Սիսիան-Քաջարան ճանապարհային հատվածի երկարությունը, ինչի արդյունքում կնվազի երթևեկության տևողությունը, կավելանա տրանսպորտային միջոցների միջին արագությունը, կբարձրանան երթևեկության հարմարավետությունն ու անվտանգությունը»,-գրում է ալիքը։

Ինչ վերաբերում է, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքին», ապա, ըստ հեղինակների, Իրանի համար «Զանգեզուրի միջանցքը» պանթուրքական ծրագիր է, որը բխում է թուրք-ադրբեջանական տանդեմի շահերից, ինչպես նաև այդ տանդեմի կուրատոր անգլո-սաքսոնական ուժերի և Իսրայելի աշխարհաքաղաքական հաշվարկներից. «Իրանը չի ցանկանում, որպեսզի իր սահմանների երկայնքով ստեղծվի պանթուրքական միջանցք, և Իրանը կտրվի Հայաստանից, քանի որ դա խթանելու է Իրանական Ադրբեջանում՝ Իրանի հյուսիսային շրջաններում անջատողականության աճը։

ՀՀ-ն չպետք է վերածվի հակաիրանական պլացդարմի. դա է Թեհրանի մեսիջն Երևանին։ ՀՀ-Արևմուտք կապերի խորացումն անհանգստացնում է Իրանին, իսկ ադրբեջանական նկրտումները Հայաստանի հանդեպ սպառնալիք են նաև իրանական շահերին և Հյուսիս-Հարավ նախագծին։ Ադրբեջանը ցանկանում է խզել Սյունիքում հայկական լոգիստիկան, ինչը նաև Իրանին՝ Հարավային Կովկասից մեկուսացնելուն է միտված»։

Հիշեցնելով, որ Իրանն ու ՌԴ-ն ստորագրել են ռազմավարական համագործակցության մասին համաձայնագիր, ինչը որակապես նոր մակարդակի է բարձրացնելու երկկողմ կապերը, հեղինակները նշում են, որ ՀՀ-ն պետք է պահպանի ռազմա-քաղաքական դաշինքը ՌԴ-ի հետ, ինչպես նաև նոր լիցք հաղորդի հայ-իրանական կապերին։

«ՌԴ-ն և Իրանը թուրք-ադրբեջանական տանդեմին զսպող գործոններ են, և ռուս-իրանական ռազմաքաղաքական դաշինքին անդամակցելով՝ ՀՀ-ն կարող է հզորացնել հայոց բանակի ներուժն ու տնտեսական զարգացման համար օգտագործել ռուսական և իրանական շուկաները։ ՌԴ-ն և Իրանը չեն ցանկանում Հարավային Կովկասում թուրքական և արևմտյան դիրքերի ամրապնդումը։ ՀՀ-ն չպետք է մաս կազմի Արևմուտքի հակառուսական և հակաիրանական նախագծերի, քանի որ դա կործանարար է լինելու հայոց պետականության համար»,-գրում է ալիքը՝ հավելելով, որ Հայաստանը պետք է զարգացնի կապերը բոլոր ուժային կենտրոնների հետ՝ ելնելով միայն հայկական ազգային ու պետական շահերից, սակայն չկորցնելով ու չհակադրվելով ավանդական դաշնակիցներին։

Ավելին՝ օրաթերթի այսօրվա համարում։ 

Ավելացնել նոր մեկնաբանություն

Ավելին հեղինակից

Արա
Արա Աբրահամյանը Բաքվում պահվող գերիների հարցով դիմել է Պուտինին
Էդմոն
ԵՄ-ն լռում է, դիտորդները՝ նույնպես. գոնե ակնարկ լիներ Ալիևի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու մասին. Մարուքյան
Նատօ
ՆԱՏՕ-ի երկրները լայնածավալ ռազմաօդային զորավարժություններ են սկսում
Պն
Իրադրության լրջությունը ստիպեց իշխանությանը տեղեկացնել, որ Ադրբեջանը կրակում է ՀՀ բնակավայրերի վրա
Թաթոյան
Հայաստանում ավագանու ընտրությունները դարձել են հանուն հայոց պետականության պայքար. Արման Թաթոյան
Խամենեի
Խամենեին պատասխանել է Թրամփի՝ Իրանը ռմբակnծելnւ սպառնալիքին
Գերմանիա
Գերմանիայի նախագահի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր
Իրան
Իրանը հրթիռները պատրաստության վիճակի է բերել Թրամփի սպառնալիքների ֆոնին. Tehran Times
Պն
Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Սյունիքի մարզի Խնածախ բնակավայրի ուղղությամբ. ՊՆ
Տիգրան
Երեկվանից իր խախտումները հայկական կողմի վրա բարդելուց բացի, Ադրբեջանը նաև ՊՆ-ին մեղադրում է ԱԹՍ-ների ակտիվության հարցում. Տիգրան Աբրահամյան
Բաքու
Պատմության արյnւնnտ էջերը վերջնական շրջելու պատմական հնարավորություն է ստեղծվել, բայց դրա համար Հայաստանը պետք է փոխի Սահմանադրությունը. Ադրբեջանի ԱԳՆ
Իրան
Եթե Իրանը միջուկային գործարքի չգնա, կլինեն ռմբակnծություններ, որոնք նրանք նախկինում չեն տեսել. Թրամփ
Գազա
Իսրայելի երեկվա հարվածները Գազայում 64 մարդու կյանք են խլել. Al Jazeera
Թրամփ
Ուկրաինան երբեք չի դառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ․ Թրամփ
Պուտին
Պուտինն առաջարկել է Ուկրաինայում ժամանակավոր կառավարում մտցնել՝ ՄԱԿ-ի հովանու ներքո՝ պատերազմն ավարտելու համար
ԱԳ
Իրանի և Բրիտանիայի արտգործնախարարները քննարկել են Թեհրանի միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցությունները
Թուրք
Կայացել է Պուտին-Էրդողան հեռախոսազրույց. վերջինս առաջարկել է Ուկրաինայի հարցով բանակցություններ կազմակերպել
Գեղարդ
Ադրբեջանի տարածքում վերացվnւմ են քրիստոնեական եկեղեցիները. «Գեղարդ» հիմնադրամը փաստեր է ներկայացնում
Մակրոն
Եվրոպային անհրաժեշտ է Թուրքիա, որը կգնա ժողովրդավարական ճանապարհով. Մակրոն
Արտյոմ
Ալիևը երեկ հերթական անգամ հայ ժողովրդին թիրախավորել է որպես «թշնամի», «բարբարոս», «թալանչի», «ֆաշիստ», իսկ Աղդամն էլ անվանել «Կովկասի Հիրոսիմա». Արտյոմ Տոնոյան
Արցախ
ՀՀ իշխանության անգործությունը անելանելի վիճակ է ստեղծել, որը uպառնnւմ է մեր հայրենակիցների ապագային
Պն
ՊՆ-ում քննարկվել է ԶՈւ կերպափոխման հայեցակարգից բխող օրենսդրական փոփոխությունների ընթացքը
Եմ
Գորիսում ԵՄ դիտորդները ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանին են ներկայացրել սահմանի երկայնքով վերջին զարգացումները
Ֆինլանդիա
Եվրոպան սկսել է համապարփակ պաշտպանության ներդրման աշխատանքները
Սիմոն
ՀՀ-ին պետք են անվտանգության ամուր երաշխիքներ. Սիմոն Պապուաշվիլին՝ խաղաղության համաձայնագրի մասին
Թուրք
Ռուս-ամերիկյան «մեղրամսի» պարագայում Անկարան կկորցնի իր «անփոխարինելի ռազմավարական գործընկերոջ» դերը
Միպ
ՄԻՊ-ը ԵԽ գլխավոր քարտուղարի հետ խոսել է Բաքվում պահվող հայերի մասին
Իրան
Թեհրանն արձագանքել է Իրանի միջուկային ծրագրի վերաբերյալ Թրամփի նամակին
Արաղչի
Հաջող այց եմ ունեցել Երևան, քննարկվել են տարածաշրջանային հարցեր. Իրանի ԱԳ նախարար
Ինքնաձիգ
Հայաստանում զե՞նք է արտադրվելու․ «Հրապարակ»