Ադրբեջանն ամեն միջոցի դիմելու է` իրավական գործընթացները վիժեցնելու համար. «Հրապարակ»

«Հրապարակի» հարցերին պատասխանում է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում հայ ռազմագերիների ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանը:

– Հայ-ադրբեջանական խաղաղության պայմանագրի կնքման շրջանակներում տեղեկություններ կան, որ ադրբեջանական կողմը պահանջ է դրել Հայաստանի առաջ` հետ վերցնել Ադրբեջանի դեմ ՄԻԵԴ-ում բոլոր հայցերը, այդ թվում` հայ ռազմագերիների վերաբերյալ: Եթե իրապես կա նման պահանջ, ի՞նչ քայլեր կարող են հաջորդել դրան: Արդյո՞ք այդ մոտեցմամբ ձեր տարիների աշխատանքը չի զրոյանա, եւ գերիների հարցը չի մնա օդից կախված։

– Սկսենք այն ասպեկտից, թե հայցերի հրաժարման հարց իսկապե՞ս դրել է ադրբեջանական կողմը, թե՞ ոչ: Կարծում եմ՝ այս կարեւոր հարցը պետք է մեկնաբանեն Հայաստանի իշխանությունները: Դիտարկելով ադրբեջանական կողմի վարքը՝ կարող ենք ասել, որ նման պահանջ թելադրվելու է, եւ անխուսափելիորեն այս հարցերը քննարկվում են Հայաստանի իշխանությունների հետ: Կարծում եմ` ադրբեջանական կողմն առավելապաշտական մոտեցմամբ է գործում, հստակ ձեւակերպելով, որ ոչ մի փաստաթուղթ չի կարող ստորագրել` առանց հայցերի հրաժարման: Սա բխում է Ադրբեջանի շահերից: Նրանք արդեն իսկ ցավոտ վնասներ են կրել իրավական գործընթացներում, մասնավորապես՝ ՄԻԵԴ-ում կան շատ լուրջ դատական ակտեր` մեկ տասնյակից ավելի, որոնք արձանագրում են ադրբեջանական կողմի` մարդու իրավունքների կոպտագույն խախտումների մասին, ավելին` կան այնպիսի հիմնավորումներ, որտեղ նշված է, որ Ադրբեջանի պետական քաղաքականությունը հայերի դեմ հայատյաց, ռասիստական մոտեցում է ցուցաբերում: Այդ դատական ակտերն արձանագրում են, որ պետությունը ոչ միայն բարձր մակարդակներով խախտում է մարդու իրավունքները, այլեւ հովանավորում է հանցագործներին, անգամ՝ սպանությունների եւ խոշտանգումների հարցում: ՄԻԵԴ-ը կարծում է, որ արդյունավետ քննության առարկա պետք է դառնան մշտապես հանցագործությունների կատարման մոտիվները, կապված զոհերի` հայ լինելու հայտանիշի հետ: Մենք նաեւ տեսանք Միջազգային արդարադատության դատարանում Հայաստանի հաղթանակը: Իհարկե, սա վերջնական չէ, սակայն այս փուլում Հայաստանը կարողացավ հաղթահարել ադրբեջանական առարկությունները, գործը թեւակոխելով հաջորդ փուլ: Առաջիկայում դատարանը դիրքորոշում պետք է ձեւավորի սահմանափակ հարցերի վերաբերյալ: Ադրբեջանը գիտակցում է, որ իրավական պահանջատիրության եւ իրավունքների խախտումների արձանագրման արդյունքում իր ռազմաքաղաքական ավարը կարող է չլեգիտիմացվել: Ադրբեջանը ցավագին է վերաբերվում իր պարտություններին, որոնք երաշխավորված են իրավական հարթակներում, եւ ամեն միջոցի դիմելու է` իրավական գործընթացները վիժեցնելու համար: Այստեղ շատ կարեւոր է, թե հայկական կողմն ինչ մոտիվացիա ունի` նման հայցերից հրաժարվելու հարցում: Հայկական կողմն ուժեղ է իրավական գործընթացներում, եթե Ադրբեջանի մարտավարությունը Հայաստանին ուժեղ հարթակից թույլ հարթակ տեղափոխելն է, կարծում եմ` Հայաստանը պետք է քայլեր ձեռնարկի իր օգտին եւ ռազմաքաղաքական հարթակները դիվերսիֆիկացնի իրավական հարթակներում, որտեղ իրավունքի ուժով ավելի պաշտպանված է: Նման հայցերից հրաժարումը Հայաստանին պետք է երաշխավորված օգուտներ բերի: Մենք այս պահին չունենք որեւէ նման տեսանելի քննարկում, որտեղ կարող են ցույց տալ, թե ինչպիսի շահեր են հետապնդվում միջազգային գանգատներից հրաժարվելու դիմաց:

Ամբողջական հարցազրույցը` սկզբնաղբյուր կայքում